همه چیز درباره سنگ گرانیت؛ انواع، ویژگی‌ها، کاربردها و نکات مهم خرید

سنگ گرانیت، یکی از مشهورترین و پرکاربردترین سنگ‌های ساختمانی شرکت مستر سیلور است که از دوران‌های گذشته تا به امروز نقش مهمی در معماری و ساختمان‌سازی ایفا کرده است. این سنگ آذرین با دانه‌های درشت و قابل مشاهده، عمدتاً از کانی‌های کوارتز، فلدسپات و مقادیر اندکی میکا، آمفیبول و بیتوتیت تشکیل شده است. حدود 20 تا 60 درصد حجم گرانیت از کوارتز و 10 تا 65 درصد از فلدسپات تشکیل می‌شود. رنگ روشن این سنگ عمدتاً ناشی از حضور کوارتز و فلدسپات است و هرچه کانی‌های دیگر مانند میکا، آمفیبول و بیتوتیت بیشتر باشند، رنگ سنگ تیره‌تر خواهد شد.

فرآیند تشکیل و بافت سنگ گرانیت

گرانیت از سرد شدن تدریجی و آرام مواد مذاب زیر زمین شکل می‌گیرد. این فرآیند باعث ایجاد بافت دانه‌ای و گاه پروفریتیک در سنگ می‌شود. دانه‌های بزرگ‌تر بیشتر جرم زمینه سنگ را تشکیل می‌دهند و سبب ایجاد طرح‌های طبیعی و زیبا می‌شوند. علاوه بر این، وجود خطوط و رگه‌های طبیعی، زیبایی منحصر به فردی به سنگ می‌دهد که در هیچ سنگ مصنوعی یافت نمی‌شود.

رنگ و طرح سنگ گرانیت

رنگ و طرح گرانیت به ترکیب شیمیایی و نوع کانی‌های موجود در آن وابسته است. تغییر در سرعت انجماد مواد مذاب باعث تغییر ساختار و اندازه دانه‌ها می‌شود و این تنوع دانه‌ها، تنوع طرح و بافت سنگ را ایجاد می‌کند. به‌طور کلی، سنگ گرانیت بر اساس اندازه دانه به سه دسته تقسیم می‌شود:

• دانه ریز: کمتر از 2 میلی‌متر
• دانه متوسط: بین 2 تا 5 میلی‌متر
• دانه درشت: بیش از 5 میلی‌متر

انواع رنگ گرانیت و کاربردها

گرانیت سفید

گرانیت سفید به دلیل ترکیب کانی‌های مختلف هرگز کاملاً سفید نیست و معمولاً با لکه‌های زرد یا خاکستری همراه است. کشورهای تولیدکننده اصلی شامل ایتالیا، اسپانیا، پرتغال و نروژ هستند. این سنگ برای فضاهای داخلی مانند هتل‌ها، سالن‌های پذیرایی و راهروها مناسب است، اما به دلیل جذب سریع گرد و غبار و تغییر رنگ، برای نمای بیرونی توصیه نمی‌شود.

گرانیت مشکی

این نوع گرانیت به دلیل فراوانی دانه‌های آمفیبول و بیتوتیت رنگ سیاه دارد و در بازار به دو نوع درجه اول و دوم عرضه می‌شود. گرانیت مشکی درجه اول رنگ یکنواخت دارد و درجه دوم دارای کریستال‌های پراکنده است. این سنگ برای کف، پلکان، نمای بیرونی و همچنین بناهای یادبود مناسب است و مقاومت بالای آن در برابر حرارت و سایش، آن را به انتخابی ایده‌آل برای مناطق پرتردد تبدیل می‌کند.

گرانیت خاکستری

گرانیت خاکستری ترکیبی تقریبی از کوارتز، فلدسپات و آمفیبول دارد و طیف رنگی آن از خاکستری روشن تا تیره متغیر است. این نوع گرانیت برای کف‌پوش پارکینگ، دیواره‌های داخلی و نمای بیرونی ساختمان‌های اداری و تجاری مناسب است. نمونه‌های ایرانی مانند گرانیت مروارید مشهد، به دلیل جذب آب نسبی بالاتر، بیشتر در فضاهای داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

گرانیت قرمز

گرانیت قرمز به دلیل وجود پتاسیم فلدسپات صورتی و اکسید آهن، دارای رنگ قرمز روشن تا تیره است. کشورهای تولیدکننده اصلی شامل برزیل، هند، چین و اوکراین هستند. در ایران، گرانیت قرمز یزد و اردستان از نمونه‌های معروف این دسته هستند. این سنگ به دلیل مقاومت بالا در برابر عوامل جوی و زیبایی منحصر به فرد، در نمای خارجی و داخلی ساختمان‌ها کاربرد فراوان دارد.

گرانیت صورتی یا هلویی

این نوع گرانیت به دلیل پتاسیم فلدسپات صورتی به وجود می‌آید و نمونه‌ای از آن در ایران، گرانیت بهاره زنجان است. این سنگ عمدتاً برای سنگ‌فرش اماکن عمومی، پله‌ها و دکوراسیون داخلی استفاده می‌شود و به دلیل محدودیت استخراج، بیشتر صادر می‌شود.

گرانیت سبز

گرانیت سبز به دلیل حضور مواد معدنی سبز مانند آمازونیت و فلدسپات سبز رنگ است. نمونه‌های ایرانی شامل گرانیت سبز دانه اناری بیرجند و گرانیت کاهویی بیرجند هستند. این سنگ به دلیل جذب آب پایین و مقاومت بالا، گزینه‌ای ایده‌آل برای سنگ‌فرش و نمای داخلی و خارجی ساختمان‌ها می‌باشد.

گرانیت آبی

یکی از کمیاب‌ترین گرانیت‌ها، گرانیت آبی است که عمدتاً از مونزونیت تشکیل شده است. این سنگ بیشتر برای کانتر آشپزخانه، سرویس بهداشتی و دیوارهای دکوراتیو استفاده می‌شود و قیمت بالایی دارد.

ویژگی‌ها و مزایا

• مقاومت فشاری بالا (معمولاً بالای 200 مگاپاسکال)
• وزن مخصوص 2.7 گرم بر سانتی‌متر مکعب
• مقاومت حرارتی تا 400 درجه فارنهایت
• مقاومت در برابر سایش، ضربه و نفوذ آب
• دوام و طول عمر بالا نسبت به سایر سنگ‌ها
• مقاوم در برابر شرایط جوی و تغییرات دمایی
• سهولت نگهداری و تمیز کردن
• سازگاری با مصالح ساختمانی دیگر مانند شیشه، فولاد و چوب
• مناسب برای مکان‌های پررفت‌وآمد مانند راهروها، پلکان و مراکز تجاری
• تنوع رنگ و طرح برای هماهنگی با دکوراسیون داخلی و نمای ساختمان

معایب

• امکان زنگ زدگی برخی انواع به دلیل ذرات آهن
• عدم عایق حرارتی و صوتی
• هزینه بالای استخراج و فرآوری
• نصب دشوار و نیاز به استادکار ماهر
• وزن زیاد و بار مرده اضافی بر ساختمان
• جذب گرد و غبار در نمای خارجی
• سرعت نصب پایین نسبت به کاشی و سرامیک

انواع سنگ گرانیت بر اساس زمان تشکیل

سنگ‌های گرانیت بسته به زمان و مکان تشکیل به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• دوران قبل از زمین‌شناسی (2 میلیون سال قبل)
• دوران مزوزوئیک
• دوران سنوزوئیک
  این دسته‌بندی باعث ایجاد تنوع رنگ و طرح و همچنین کیفیت‌های متفاوت می‌شود. به عنوان مثال، گرانیت‌های شکل گرفته در دوران سنوزوئیک اغلب دانه‌های ریزتر و یکنواخت‌تر دارند که آن‌ها را برای کاربردهای تزئینی و نما ایده‌آل می‌کند.

درجه‌بندی سنگ گرانیت

گرانیت بر اساس کیفیت و ویژگی‌ها به سه گرید تقسیم می‌شود:

• گرید 1 یا اقتصادی: مناسب استفاده در مبلمان و آپارتمان‌های کم‌رفت‌وآمد، با رنگ‌ها و الگوهای متنوع
• گرید 2 یا متوسط: ضخامت متوسط، الگوها و رنگ‌های منحصر به فرد، عمدتاً وارداتی از برزیل و هند
• گرید 3: بالاترین کیفیت، الگوهای خاص، رنگ‌های منحصر به فرد و قیمت بالا

مقایسه با کاشی و سرامیک

• شکل ظاهری: گرانیت طبیعی با رگه‌ها و بافت یکنواخت، کاشی و سرامیک مصنوعی با تنوع بسیار
• دوام و سختی: گرانیت مقاوم‌ترین سنگ‌ها، کاشی و سرامیک شکننده‌تر
• هزینه: گرانیت به دلیل فرآوری دشوارتر و مقاومت بالا گران‌تر است
• نصب: گرانیت نیازمند استادکار ماهر، کاشی و سرامیک نصب آسان
• مقاومت در برابر رطوبت: گرانیت تراکم مولکولی بالاتر و مقاوم‌تر است

کاربردها

• کف‌پوش و سنگ‌فرش خیابان‌ها و پیاده‌روها
• کانتر آشپزخانه و صفحات کابینت
• نماهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها
• پله‌ها، شومینه و دیوارهای دکوراتیو
• بناهای یادبود، سنگ قبر و مجسمه‌سازی
• استفاده در آزمایشگاه‌ها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی
• طراحی داخلی سرویس بهداشتی و حمام
• قطعات شکسته برای جاده‌ها، پرکننده فونداسیون و ریل راه‌آهن

قیمت سنگ گرانیت

قیمت سنگ گرانیت بسته به کیفیت، رنگ و طرح، ابعاد، درجه‌بندی، نوع فرآوری و محل معدن متغیر است. سنگ‌های کمیاب مانند گرانیت آبی و قرمز قیمت بالاتری دارند، در حالی که سنگ‌های رایج‌تر مانند خاکستری قیمت مناسبی دارند.

جمع‌بندی

سنگ گرانیت به دلیل زیبایی، دوام، مقاومت بالا، بافت یکنواخت و تنوع رنگ، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای معماری و ساختمان‌سازی است. این سنگ در کاربردهای داخلی و خارجی، کف، نما، پله و دکوراسیون مورد استفاده قرار می‌گیرد و با مراقبت صحیح، سال‌ها دوام و زیبایی خود را حفظ می‌کند. تولید و فرآوری سنگ گرانیت در ایران با استفاده از تکنولوژی‌های مدرن، امکان عرضه سنگ‌های با کیفیت جهانی را فراهم کرده است.